Әлия ерлігі – өшпес тарих

Қазақтың батыр қызына құрмет қашан да толастамайды. Ел жүрегіндегі Әлияның ерлігіне мектеп оқушылары да ерекше құрметпен қарайды. Облыстық физика-математика бағытындағы «Білім-инновация» лицей-интернатының кітапханасында Әлия Молдағұлованың туғанына 100 жыл толуына орай «Әлия ерлігі – өшпес тарих» тақырыбында іс-шара өтті.

Қазақтың батыр қызына арналған жиын бір минут үнсіздіктен басталды. Әлия Молдағұлованың шын есімі Ылия Нұрмұхамбетқызы Сарқұлова. Ылия деп үлкен нағашы әжесінің есіміне ұқсатып, ырымдап қойған көрінеді. Бірақ Ресейде оны Лия деп атаса, кейіннен ол Әлия атанып кеткен. Кей жерлерде оның есімін Ілия деп те келтіреді. Негізгі тегі Сарқұлова болғанымен, анасынан ерте айырылған Әлия нағашы ағасының  тәрбиесінде болып, соның тегін алған. Кейіннен оның тегі Магдагулова да болады. Ленинградтағы балалар үйінде оның куәлігін қайта жасатқанда қате кеткен. Ол жөнінде Әлия соғыста жүріп өзінің хатында жазған.

Жиында қойылған кітап көрмесі оқушылардың қызығушылығын тудырды. Кітап көрмесі қазақтың батыр қызының портреті мен өмірбаянынан басталады. Әлия Молдағұлованың өміріне қатысты кітап, газет-журнал беттерінен де мәліметтер қойылды. Соның бірі «Үш қоңыр» газетіне жарияланған мақала. Әлия Молдағұлованың шын есімі мен тегіне қатысты нақты деректер бойынша ақпарат беріледі. Бұл мақаладан батыр қыздың ерлігі туралы, өмір жолы, ол кісінің есімімен аталған көше, мектеп туралы да тың ақпараттармен қамтылған. Ал «Әлия» фотоальбомында жарқ еткен жасын ғұмырдың 18 жылдық өміріне қатысты барлық мәліметтер жинақталған. Соғыс алаңында жазылған хаттарын  да осы альбомнан көруге болады.

Батыр қызға арнап жазылған әдеби шығармалар да көрменің маңызын салмақтап тұрғандай. Атап айтсақ, Сағи Жиенбаевтың «Әлия» поэмасы, Жекен Жұмахановтың «Әлия Молдағұлқызы» повесі, Әлияға 1944 жылы Кеңес Одағының Батыры атағы берілгеннен бергі кезеңде газет-журналдар мен жекелеген кітаптарда жарияланған һәм жарияланбаған, архивтерде сақталған құжаттық материалдар, жазылған  естеліктер «Әлия» жинақ кітабы болып құрылды. Ұлы Отан соғысында ерлік көрсеткен әйел кісілер жайлы орыс тілінде жазылған «Снайперы» атты кітап та осы көрменің төрінде тұрды.

Назерке НҰРЛЫБЕКҚЫЗЫ,
облыстық физика-математика бағытындағы
«Білім-инновация» лицей-интернатының кітапханашысы

ҰҚСАС ЖАЗБАЛАР

Ұқсас жазбалар